Boeken
50 manieren om afscheid te nemen
De dood kan niemand ontlopen, maar afscheid nemen van het leven kan op vele manieren. En hoe je dat doet, maakt nogal wat uit, zo blijkt uit Barbara van Beukering's Volkskrant magazine-rubriek 'Je kunt het maar één keer doen'.Barbara van Beukering (2021). 50 manieren om afscheid te nemen. Uitgeverij Spectrum.
Aangeklaagd voor Euthanasie
Het unieke verhaal van een bevlogen en moedige arts die een 74-jarige patiënte met vergevorderde Alzheimer euthanasie verleent en haar daarbij uit de gevangenis van haar dementie bevrijdt.Arends, M. (2020). Aangeklaagd voor Euthanasie. Macmillan Publishers.
Beginnen over het einde
Nergens ga je zo prettig dood als in Nederland. Behalve als je dement bent. Want ook al mag het van de wet, geen arts helpt je bij het sterven als je niet meer begrijpt wat er gebeurt. Waarom is euthanasie bij dementie zo moeilijk? En hoe kan het wél?Henk Blanken (2019). Beginnen over het einde. de Correspondent.
De weg kwijt
De zorgelijke staat van de euthanasiewet. De acceptatie van euthanasie bij allerlei nare lichamelijke ziekten is enorm toegenomen. In 'De weg kwijt' legt Boudewijn Chabot de schaduwkant hiervan onder een vergrootglas.Chabot, B. (2017). De weg kwijt (ISBN 9789038804927). Nijgh & van Ditmar.
Eind goed
Een protestantse kijk op euthanasie in Nederland. In ‘Eind goed’ geeft Theo Boer een protestantse, ethische kijk op euthanasie in Nederland. In de zeventiger jaren van de vorige eeuw waren kerken en christenen in Nederland onder de eersten die euthanasie bespreekbaar maakten.Theo Boer (2021). Eind goed. VBK Media | Kok Boekencentrum.
Handboek De Vredige Pil
Het naslagwerk voor diegenen die nadenken over betrouwbare en vreedzame methoden voor een zelf bepaald levenseinde. De gids is samengesteld voor oudere en ernstig zieke mensen en hun familieleden.Nitschke, P. H., Stewart, F. J., Heijkoop, R., & Van Amstel-Jonker, H. (2018). Handboek De Vredige Pil. Exit International.
Het zelfgewilde einde van oude mensen
Op 19 oktober 1991 publiceerde NRC Handelsblad dit essay waarin de auteur, oud-hoogleraar burgerlijk recht en oud-raadsheer in de Hoge Raad, de wenselijkheid ter sprake bracht om oude mensen de gelegenheid te geven - bij een arts - middelen te verkrijgen waarmee zij, op een moment dat hun zelf aangewezen voorkomt, een einde aan het leven kunnen maken, op een manier die voor henzelf en hun omgeving aanvaardbaar is.Drion, H. (1992). Het zelfgewilde einde van oude mensen (pdf). Uitgeverij Balans.
Leven met euthanasie
Geliefden vertellen over hun ervaringen: een bundel met veertig interviews met mensen die op een bepaalde manier betrokken zijn (geweest) bij euthanasie. Bij bijna één op de twintig overlijdens is er in Nederland sprake van euthanasie. Als antwoord op niet te plannen en ongewenst lijden kiezen mensen voor deze geplande dood.Theo Boer, Stef Groenewoud en Wouter de Jonge (2021). Leven met euthanasie. VBK Media | Kok Boekencentrum.
Mijn allerlaatste zomer
Een ode aan het leven en de vrijheid om zelf over dat leven te mogen beslissen. Een aangrijpend verhaal van een vrouw die moest vechten om waardig te sterven.Anne Bert (2018). Mijn allerlaatste zomer. Uitgeverij Lannoo NV.
Uitweg – Een waardig levenseinde in eigen hand.
In Uitweg geven psychiater Boudewijn Chabot en Wim Graafland, en/of journaliste Stella Braam, verslag van manieren om waardig en omringd door dierbaren te sterven: stoppen met eten en drinken, de medicijn- en de heliummethode. Ook gaan zij in op eventuele problemen met justitie na het overlijden en hoe die voorkomen kunnen worden.Chabot, B., & Graafland, W. (2010). Uitweg (ISBN 9789038815053). Nijgh & van Ditmar.
Chabot, B., & Braam, S. (2019). Uitweg (ISBN 9789038800493). Nijgh & van Ditmar.Voor ik het vergeet
De tragiek van dementie en andere wilsonbekwaamheid is niet te onderschatten. Ondanks menselijke (palliatieve) zorg willen sommigen niet aftakelen. Angst voor controleverlies motiveert voor het opstellen van wilsverklaringen. De wilsverklaring euthanasie geldt echter alleen bij onomkeerbaar coma en niet bij dementie, hersenbloedingen, enzovoort.Wim Distelmans (2019). Voor ik het vergeet. VBK - Houtekiet.
Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst (Artsenfederatie)
Actuele informatie
De medische zorg rond het levenseinde komt regelmatig in de actualiteit. Bijvoorbeeld als het gaat om een mogelijk wet voor een ‘voltooid leven’, of om euthanasie bij dementie. Op deze pagina vind je alle nieuwsberichten en columns die de KNMG hierover heeft gepubliceerd. Ook lees je over de activiteiten van de KNMG in het politieke debat.Handreiking zorg voor mensen die bewust stoppen met eten en drinken…
om het levenseinde te bespoedigen. (pdf)Praten over het levenseinde
Als het gaat om de zorg in de laatste levensfase, zijn de wensen van de patiënt vaak heel persoonlijk. De één hecht aan een lange levensduur en gaat geen behandeling uit de weg. De ander hecht meer aan een goede kwaliteit van leven en wijst een belastende behandeling daarom liever af.Stappenplan Euthanasie
Een euthanasieverzoek roept emoties op bij patiënt, naasten én zorgverleners. Juist daarom is een goede communicatie rond euthanasie belangrijk, om misverstanden te voorkomen en samen tot een goede afweging te komen. Dit stappenplan helpt daarbij.Webdossier euthanasie
Artsen kunnen in bijzondere omstandigheden euthanasie verrichten en hulp bij zelfdoding verlenen. De euthanasiewet, ofwel de Wet toetsing levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding, benoemt de voorwaarden waaronder dit mogelijk is.Zelfbeschikking
Patiënten willen soms de regie houden over hun eigen levenseinde. Daarom stellen ze bijvoorbeeld een wilsverklaring op of stoppen zij bewust met eten en drinken. Op deze pagina vind je handreikingen om patiënten daarbij te begeleiden met informatie en de juiste zorg.Zoekresultaten euthanasie
Nederlands Huisartsen Genootschap
Levenseinde en euthanasie
Deze e-learning behandelt het tijdig spreken met de patiënt over zijn/haar levenseinde. Het is essentieel voor patiënt én arts om goede beslissingen te nemen in deze fase.Stappenplan Euthanasie
Een euthanasieverzoek roept emoties op bij patiënt, naasten én zorgverleners. Juist daarom is een goede communicatie rond euthanasie belangrijk, om misverstanden te voorkomen en samen tot een goede afweging te komen. Dit stappenplan helpt daarbij.Zoekresultaten euthanasie
NRC Handelsblad, de fusiekrant van het Algemeen Handelsblad (1828) en de Nieuwe Rotterdamse Courant (1844).
Borst is voor ‘de pil van Drion’
14 APRIL 2001 • Minister Borst (Volksgezondheid) vindt dat er een uitvoerige maatschappelijke discussie moet komen over de pil, die zijn naam dankt aan oud vice-president van de Hoge Raad Huib Drion. Die pleitte tien jaar geleden voor het eerst voor een vrije verstrekking van een dergelijk middel aan oude mensen.Borst: ‘Ik kan me goed voorstellen dat artsen stervenshulp niet melden’
14 APRIL 2001 • De senaat stemde dinsdag in met 's werelds eerste euthanasiewet. Dankzij de inspanningen van D66, zegt verantwoordelijk minister Borst, ook D66. ‘Het is volbracht.' Maar is dat zo? ‘Ik ben niet tegen een pil van Drion.'Coöperatie Laatste Wil: ‘Wij zijn geen zelfmoordclub’
12 januari 2022 • Petra de Jong en Jos van Wijk besturen de Coöperatie Laatste Wil. Ze worden scherp in de gaten gehouden door het OM, dat verschillende leden vervolgt. „Doodgaan is niet altijd een pretje.”De pil van Drion
15 APRIL 2001 • Minister Borst (Volksgezondheid) vindt dat aan oude mensen die zelf een einde aan hun leven willen maken een zelfdodingsmiddel verstrekt mag worden.Dossier: Voltooid leven
Verzameling van diverse artikelen.Duo-euthanasie
Samen sterven gebeurt vaker, maar ‘minder romantisch dan het lijkt’. Het komt vaker voor in Nederland, maar deze vorm van euthanasie wordt niet zomaar verleend.H. Drion: Het zelfgewilde einde van oudere mensen
19 oktober 1991 • Het lijkt me aan geen twijfel onderhevig dat veel oude mensen er een grote rust in zouden vinden als zij over een middel konden beschikken om op aanvaardbare wijze uit het leven te stappen op het moment dat hen dat - gezien wat hen daarvan nog te verwachten staat - passend voorkomt.Kritiek op pleidooi Borst voor zelfdodingspil
16 APRIL 2001 • Minister Borst van Volksgezondheid heeft uit binnen- en buitenland kritiek gekregen op haar uitspraak dat aan oude mensen die zelf een einde aan hun leven willen maken een zelfdodingsmiddel verstrekt mag worden.Zoekresultaten euthanasie
Overige info
‘Ik ga liever gewoon dood.’
Bert Keizer (74) weet het zeker: er bestaat geen zalig nietsdoen. Sinds zijn pensionering werkt de filosoof en specialist ouderengeneeskunde voor Expertisecentrum Euthanasie. “Tegen patiënten van wie ik het verzoek kan inwilligen zeg ik: ‘Het spijt me dat u mij nodig heeft’.”Bewust Stoppen met Eten en Drinken
Bij bewust stoppen met eten en drinken is het de bedoeling om te overlijden. Mensen die bewust afzien van eten en drinken overlijden meestal binnen twee weken. Het lukt de meeste mensen om dood te gaan door bewust te stoppen met eten en drinken. Maar u heeft er wel wilskracht voor nodig. Steun van anderen helpt.Zie ook Bewust Stoppen met Eten en Drinken van Stichting Palliatieve Zorg Nederland (PZNL).
Euthanasie en hulp bij zelfdoding
Eén van de pagina's op de website van Palliatieve zorg: Euthanasie is levensbeëindigend handelen door een arts, op verzoek van een patiënt ... komt tegenwoordig voor bij zo’n 4% van de sterfbedden; een ruime verdubbeling in vergelijking met bij voorbeeld 2009. Zie ook Patiëntenfederatie Nederland.
Hoe schrijf ik een wilsverklaring?
In een wilsverklaring zet u op papier welke medische behandelingen u wel of niet wilt.Huisarts en Wetenschap
70 artikelen over "Levenseinde & euthanasie".Humanistisch Verbond
Wij staan voor een samenleving waarin iedereen vrij is om zelf invulling te geven aan leven, liefde, denken en dood. We willen een samenleving waar mensen gelijk worden behandeld en waardig met elkaar samen leven.Kanker – Niet meer beter worden: Euthanasie
Als genezen niet meer mogelijk is. Euthanasie moet zorgvuldig gebeuren, maar is niet strafbaar mits uitgevoerd door een arts.Patiëntenfederatie Nederland
Patiëntenfederatie Nederland zet zich in voor alle mensen die zorg nodig hebben, nu of in de toekomst.Praat op tijd over je levenseinde
In deze handreiking vind je praktische tips en aandachtspunten die jou kunnen helpen in je laatste levensfase, het levenseinde. Door op tijd te praten met je naasten én je dokter, weet zij/hij beter welke zorg bij jou past.Patiëntenfederatie Nederland: Praten over je levenseinde - pdf
Thuisarts – Levenseinde
Overlijden • Doodgaan • Sterven • Wilsverklaring • Reanimatie • Euthanasie • Advance Care Planning (ACP)Uit Vrije Wil
Burgerinitiatief Voltooid LevenZonMw
Brede maatschappelijke steun voor euthanasieZorgOnderzoek Nederland (ZON) is in 1998 bij wet opgericht (De wet op ZON). Sinds 2001 bestaat tussen ZON en het gebiedsbestuur Medische Wetenschappen (MW) van Nederlandse organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) het samenwerkingsverband ZonMw. ZonMw is een zelfstandig bestuursorgaan. Om onze deskundigheid en integriteit bij het vervullen van onze wettelijke taak te waarborgen zijn verantwoordelijkheden, regels en procedures vastgelegd in wet- en regelgeving.
TV & Internet
NPO via NPO Start en 2Doc met omroepen zoals AVROTROS, BNNVARA, EO, HUMAN, KRO-NCRV, MAX, NOS, NTR, Ongehoord Nederland, PowNed, VPRO, WNL en Zwart.
2Doc.nl • Als Mara lacht
Mara Tempelman (25) heeft de ziekte van Ulrich, een bindweefselziekte die al je spieren doet verslappen. Mara zit in een rolstoel en is afhankelijk van 24-uurszorg. Haar euthanasiewens zorgt voor intense gesprekken binnen het gezin.2Doc.nl • De strijd om het einde
Nederland was het allereerste land ter wereld dat een euthanasiewet invoerde. De discussie over euthanasie is echter nooit gestopt.2Doc.nl • Dood op verzoek
De documentaire 'Dood op verzoek' uit 1994 is misschien wel één van de meest spraakmakende documentaires: de film wordt beschouwd als één van de belangrijkste aanjagers van het euthanasiedebat in binnen- en buitenland.2Doc.nl • Ik laat je gaan
De zeventwintigjarige Sanne lijdt aan een borderline-persoonlijkheidsstoornis, chronische depressie en slapeloosheid. Na negen jaar intensieve behandeling zonder resultaat heeft ze besloten niet langer te willen leven.2Doc.nl • Levenseindekliniek
Documentaire 'De Levenseindekliniek' gaat over de levenseindekliniek, waar mensen komen met een euthanasiewens. Zo'n 1200 mensen per jaar doen een verzoek, waarvan er 350 worden ingewilligd.2Doc.nl • Moeders springen niet van flats
Het is maandagmiddag 25 februari 2002. Mijn moeder trekt haar jas aan en vraagt: 'Mag ik nog een laatste knuf?' Ik barst in huilen uit en denk: 'Dit is waanzin!' Mijn lichaam verstijft en ik voel dat ik niet in staat ben iets uit te brengen.2doc.nl • Punt Uit
Michael Hellgardt wordt verscheurd tussen zijn wil om te leven en zijn wens om zijn lijden te beëindigen. Samen met zijn partner Rosemarie Blank maakte hij deze film van zijn laatste dagen.2Doc.nl • Tijd om te sterven
Een indringende documentaire die laat zien hoe mensen zich voorbereiden op het sterven in een hospice.2Doc.nl • Veda beslist zélf: jong en een euthanasiewens
Door haar vele psychische aandoeningen besloot Veda al op jonge leeftijd niet meer te willen leven en meldt ze zich aan bij de Levenseindekliniek.2Doc.nl • Voorgoed samen
Loes (88) en Monique (74) houden al een halve eeuw zielsveel van elkaar. Maar sinds de dementie van Monique en de spierziekte van Loes zijn ze meer dan ooit afhankelijk van de ander. Ze willen niet ondraaglijk lijden en besluiten tot gezamenlijke euthanasie.NPO Start • Serie – LUX: Heilig
Dood op verzoek revisited • Op sterven na dood • Op is mijn levenHet zelfgekozen levenseinde is een steeds weer oplaaiend thema in het publieke debat. Het burgerinitiatief Uit vrije wil maakt veel los. Hoe staat het anno 2010 met de dilemma's op het gebied van de levensbeëindiging? Wat betekenen begrippen als autonomie, zelfbeschikking, waardigheid, ondraaglijk lijden en voltooid leven en hoe bepalen ze de discussie over leven en dood in onze samenleving?
Roosen & Borst
Hoe bespreek je delicate kwesties als het einde in zicht is?Sinds de moeders van zowel Hugo Borst als Adelheid Roosen stierven aan dementie, maken ze zich hard voor een menswaardige omgang met deze ziekte. In de series In De Leeuwenhoek (2018), Thuis op Zuid (2020) en Roosen & Borst (2022) werden Adelheid en Hugo meermaals geconfronteerd met pijnlijkheden en dilemma’s rondom het levenseinde bij mensen met dementie. In deze nieuwe serie onderzoeken Adelheid en Hugo hoe je je zo goed mogelijk kunt voorbereiden op de dood. Hoe weet je wat gezegd moet worden als het einde nadert? En wat is eigenlijk een 'goede dood'?
Kijk op NPO Start
Euthanasie
Euthanasie (Oudgrieks: εὖ (eu) = "goede" en θάνατος (thanatos) = "dood"), goede dood, milde dood of genadedood, verwijst naar handelingen die het sterven zonder veel lijden van een andere persoon bevorderen.Euthanasie in Nederland
Euthanasie in Nederland is geregeld in de wet Toetsing levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding. De wet is met een parlementaire meerderheid van D66, VVD en PvdA, vastgesteld op 12 april 2001.Huib Drion
Drion werd geboren in een gezin van zes kinderen; zijn vader Frans Drion was Kamerlid voor de Liberale Staatspartij. In de Tweede Wereldoorlog gaf hij met zijn broer Jan het verzetsblad De Geus (onder studenten) uit. Dit blad had aan het eind van de oorlog een oplage van 5000 exemplaren en werd grotendeels door de twee broers zelf volgeschreven. Hij studeerde aan de Rijksuniversiteit Leiden en voltooide zijn opleiding in 1945.Pil van Drion
De pil van Drion is een door de Nederlandse rechtsgeleerde Huib Drion in 1991 voorgestelde hypothetische pil waarmee een (hoog)bejaarde die 'klaar is met leven' op humane wijze een einde aan zijn of haar leven zou kunnen maken op een zelfgekozen tijdstip.Zoekresultaten euthanasie